Είναι πράγματι αξιοσημείωτο, πως ένας ιός μπορεί να μεταλλαχθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να προκαλεί μαζικό πανικό, ανασφάλεια, εγκλεισμό, απόγνωση, απομόνωση, ακόμη και τρόμο, σε τόσο ανεξέλεγκτη έκταση και ταυτόχρονα, σε τόσο περιορισμένο χρόνο. Σαφώς, είναι μια νέα εποχή για την ανθρωπότητα, αποτελώντας σημείο αναφοράς αλλά και γενικευμένη δοκιμασία, με πολλές και περίπλοκες συνιστώσες. Επιστημονικές ερμηνείες, αναλύσεις περί προσωπικής ευθύνης, οικονομικά δεδομένα, καθώς και κάθε είδους σημειολογία και συνωμοσιολογία, ανήκουν στους αρμόδιους και δεν έχουν χώρο υπό οποιαδήποτε τοποθέτηση σε ένα άρθρο δρομικού προσανατολισμού, όπως το παρόν.
Αυτό που χρίζει, όμως, ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, σε τέτοιου είδους δυσκολίες, είναι οι μεταλλάξεις στη συμπεριφορά και τη στάση του ανθρώπου, όταν ο κλειός γύρω του στενεύει και η επίδραση μιας κρίσης εξειδικεύεται και εστιάζεται στην ατομικότητα του καθενός. Άλλωστε, πολλές πτυχές του χαρακτήρα, δεν προβάλλονται παρά μόνο στα όρια των δοκιμασιών, σε καταστάσεις ξένες και συνθήκες έξω από την κεκτημένη ευκολία.
Η βασική, λοιπόν, μετάλλαξη που παρατηρήθηκε με την εμφάνιση αυτής της κρίσης, ήταν η ασυγχώρητη εγωκεντρικότητα του ατόμου – δρομέα. Μάλιστα, το ξέσπασμά της ήταν πολύ πιο ραγδαίο κι από την ίδια την συνειδητοποίηση της κατάστασης, σε βαθμό που να απορεί κανείς εκ των υστέρων για τον παραλογισμό που επέδειξε λίγες μέρες μόνο πριν. Η εμφάνιση του ιού στη χώρα μας, για τους περισσότερους δρομείς, αποτέλεσε μια τεράστια ανησυχία, όχι τόσο για τον ίδιο τον κίνδυνο, ούτε καν για την έκταση της επίδρασης στην καθημερινότητά του, αντίθετα συνδέθηκε σχεδόν αποκλειστικά με την δυνατότητά του ή μη να παραστεί και να συμμετάσχει σε αγώνες που επέλεξε στο καλεντάρι του.
Δύο πράγματα συντέλεσαν σε αυτό: Η αλαζονία του ατόμου – αθλητή, που τον κάνει να αισθάνεται άτρωτος σε μία δοκιμασία υγείας και η ψυχαναγκαστική σύνδεση του με τους αγώνες. Την πρώτη φρόντισε να ενισχύσει εξ’ αρχής η ίδια η επιστήμη, εξαιρώντας σχεδόν τους δρομείς (λόγω φυσικής κατάστασης και ηλικιακού εύρους) από τις ευπαθείς ομάδες. Τη δεύτερη όμως, την πιο επικίνδυνη, φρόντισε να θωρακίσει η καλά κρυμμένη εγωιστική φύση των χαρακτήρων μερίδας αθλητών – δρομέων, που περιμένει κάθε ευκαιρία, μικρή ή μεγάλη, ώστε να εκδηλώσει συμπτώματα του ιού του ανταγωνισμού και της υπεροχής.
Αυτό που όλοι οι δρομείς λιγότερο ή περισσότερο βιώσαμε (και συνεχίζουμε ως ένα βαθμό να βιώνουμε) τις τελευταίες εβδομάδες ήταν θλίψη, απογοήτευση, εκνευρισμός, ξενέρωμα, απέχθεια και αδικία για την προετοιμασία που πάει χαμένη, αφού ματαιώνονται ένα – ένας όλοι οι αγώνες στόχοι για το επόμενο -άγνωστο πόσο μεγάλο- διάστημα. Κάπως έτσι, ξαφνικά, ξεχάσαμε για ποιο λόγο τρέχουμε, διαψεύδοντας τον εαυτό μας όταν ισχυριζόταν ότι είναι το πιο ευχάριστο πράγμα που έχουμε στη ζωή. Πως το διαψεύσαμε; Όταν το συνδέσαμε με τον αυτοσκοπό του αγώνα. Όταν έλειψε ο αυτοσκοπός, έλειψε και η χαρά.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, σταματήσαμε και να παρατηρούμε γύρω μας, όπου ο αυτοσκοπός για κάποιους στη ζωή, έγινε η ίδια η ζωή. Ξεχάσαμε να τρέχουμε γιατί μας δίνει ζωή, την ώρα που κάποιοι έτρεχαν για να προλάβουν τη ζωή. Κόσμος νόσησε, κινδύνεψε, έχασε και συνεχίζει να χάνει τη ζωή του ενώ για μας το τέλος του κόσμου, ήταν η μη συμμετοχή μας σε αγώνες. Αν δεν είναι αυτό εγωκεντρικό, τότε τι είναι; Αν δεν είναι αυτό αλαζονικό, τότε τι είναι; Και κυρίως, αν δεν είναι αυτό ασθένεια, τότε τι είναι;
Το ακόμη πιο ενδιαφέρον με τις μεταλλάξεις βέβαια, είναι πως άλλοτε γίνονται προς θετική και άλλοτε προς αρνητική κατεύθυνση, άλλοτε εν αγνοία μας και άλλοτε στοχευμένα. Το ευχάριστο στην προκειμένη, είναι ότι ο δύσκολος καιρός που ακολούθησε και θα έπεται για πολύ ακόμη, μας δίνει την επιλογή να επιφέρουμε μια σημαντική μετάλλαξη, τόσο στον τρόπο που σκεφτόμαστε, όσο και στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την παραγματικότητα. Ισως όχι όλοι εξαρχής, αλλά αυτό είναι και το πλεονέκτημα ενός ιού: η εξάπλωση μέσω της διάδοσης από το ένα άτομο στους γύρω του!
Εναλλακτικοί τρόποι προπόνησης, επανακαθορισμός των στόχων και των επιδιώξεων, είναι κυρίως δουλειά εαυτών αλλά και των προπονητών μας. Όπως πρόσφατα διδάχτηκα μάλιστα, η υπομονή είναι συνώνυμο της αντοχής και ως δρομείς αντοχής, οφείλουμε να το γνωρίζουμε πολύ καλά, όπως επίσης οφείλουμε να θυμηθούμε το εξής:
Το τρέξιμο ήταν και οφείλει να παραμείνει το μέσο που μας χαρίζει ευεξία, ψυχική ανάταση και ισορροπία, αλλά κυρίως ο δρόμος για την επίτευξη των πνευματικών μας στόχων, μέσα από την υγιή και υπεύθυνη διαχείριση των ευκαιριών που μας προσφέρει. Οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση, μόνο ως ιογενής και επικίνδυνη πρέπει να λογαριάζεται, χωρίς αντίδοτο, εμβόλιο ή ικανό μέτρο πρόληψης για τον εν δυνάμει ασθενή…
Με ευχές για υγεία, υπομονή, και ψυχραιμία,
Αντώνης Τσιγκρέλης